ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ: Πόντος 52 193 - 52 194 (1978)

 

 Λευτέρης Ραφαηλίδης
Lefteris Rafailidis

 

Ο Λευτέρης Ραφαηλίδης γεννήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 1987 στο Μπάκναγκ της Γερμανίας, στην περιοχή της Στουτγάρδης. Η καταγωγή του κρατά από τον Πόντο, συγκεκριμένα από την Κρηνίτα του Όφεως και το Πασλάχ της Κερασούντας. Σε ηλικία 7 ετών, μετακόμισε μόνιμα με την οικογένειά του στον Κορινό Πιερίας, όπου άρχισε να διαμορφώνεται η μουσική του ταυτότητα.

Εκεί, έκανε την πρώτη του επαφή με την ποντιακή λύρα. Τα πρώτα του μαθήματα του τα έδωσε ο παππούς του, Χαράλαμπος Αμβροσιάδης – παλιός και έμπειρος λυράρης από την Κατερίνη – ενώ στη συνέχεια καθοριστικός υπήρξε και ο ρόλος του τοπικού μουσικού Δημήτρη Αμπερίδη. Η λύρα δεν άργησε να γίνει κομμάτι του εαυτού του· ένα μέσο έκφρασης, ψυχαγωγίας και σύνδεσης με τις ρίζες του.

Η καλλιτεχνική του πορεία ξεκίνησε ουσιαστικά στον Ποντιακό Σύλλογο «Εύξεινος Πόντος» Κορινού, απ’ όπου και «γεννήθηκε» ως λυράρης. Στα 12 του χρόνια έκανε την πρώτη του εμφάνιση στο πανηγύρι του Κορινού, συνοδεύοντας τον τραγουδιστή Κυριάκο Τριανταφυλλίδη. Σύντομα άρχισε να συμμετέχει σε κοινωνικές εκδηλώσεις σε όλη την Πιερία. Στα 16 του, απέσπασε το Α’ Βραβείο στους Πανελλήνιους Καλλιτεχνικούς Αγώνες.

Σημαντικός σταθμός υπήρξε η γνωριμία του με τον Παναγιώτη Ασλανίδη, σπουδαίο λυράρη και τραγουδιστή, στον οποίο μαθήτευσε και από τον οποίο έλαβε πολύτιμα καλλιτεχνικά και παραδοσιακά ερεθίσματα.

Ακολούθησε μια μακρά διαδρομή γεμάτη εμφανίσεις, συνεργασίες και συμμετοχές σε εκδηλώσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Έχει συνεργαστεί με πλήθος σπουδαίων καλλιτεχνών του ποντιακού πενταγράμμου, μεταξύ αυτών οι: Παναγιώτης Ασλανίδης, Γιάννης Κουρτίδης, Κώστας Θεοδοσιάδης, Στάθης Νικολαΐδης, Αλέξης Παρχαρίδης, Δημήτρης Καρασαββίδης, Ματθαίος Τσαχουρίδης, Σταύρος Σαββίδης, Κυριάκος Τριανταφυλλίδης, Αχιλλέας Βασιλειάδης, Χρήστος Τσενεκίδης, Πόλιος Παπαγιαννίδης, Γιώργος Ορφανίδης, Γιώργος Σοφιανίδης, Παναγιώτης Θεοδωρίδης, Θεόφιλος Πουταχίδης, Βασίλης Τοπαλίδης, Μπάμπης Ιωακειμίδης, Μελίνα Χατζηκαμάνου κ.ά.

Παράλληλα, έχει συμπράξει και με καλλιτέχνες άλλων μουσικών ειδών, όπως ο Νίκος Ζωιδάκης και ο Γιάννης Καψάλης, αποδεικνύοντας την ευελιξία και την ανοιχτή του προσέγγιση στη μουσική.

Κύριος συνοδοιπόρος σε όλα τα μουσικά του βήματα είναι ο αδελφός του, Μπάμπης Ραφαηλίδης, με τον οποίο μοιράζονται από κοινού τη σκηνή από τα πρώτα τους καλλιτεχνικά βήματα μέχρι και σήμερα.

Σήμερα, ο Λευτέρης συνεχίζει ενεργά τις εμφανίσεις του σε πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, χορούς, πανηγύρια και δράσεις συλλόγων στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα, μεταλαμπαδεύει τις γνώσεις του στις νεότερες γενιές, διδάσκοντας ποντιακή λύρα και προωθώντας την πολιτιστική κληρονομιά του Πόντου.

Εκτός της μουσικής του δραστηριότητας, είναι απόφοιτος του Τμήματος Διοίκησης Εφοδιαστικής Αλυσίδας του Α.Τ.Ε.Ι. Κατερίνης και εργάζεται ως στέλεχος ποιοτικού ελέγχου και διαχείρισης αποθεμάτων στην εταιρεία παραγωγής ηλεκτρολογικού υλικού «Χαραλαμπίδης Α.Ε.».

Είναι παντρεμένος με την Ελένη Δούλια και είναι πατέρας δύο παιδιών, του Κυριάκου και της Άννας.

 

Lefteris Rafailidis was born on October 25, 1987, in Backnang, Germany, in the Stuttgart region. His roots trace back to Pontos, specifically from Krinita of Of and Paslach of Giresun. At the age of seven, he permanently moved with his family to Korinos, Pieria, where his musical identity began to take shape.

It was there that he first came into contact with the Pontian lyra. His first lessons were given by his grandfather, Charalambos Ambrosiadis, an experienced lyra player from Katerini. Later, the local musician Dimitris Amberidis also played a key role in his musical development. The lyra quickly became a part of him—an instrument of expression, entertainment, and connection to his roots.

His artistic journey truly began at the Pontian Association “Efxinos Pontos” of Korinos, where he was essentially “born” as a lyra player. At the age of 12, he made his first public appearance at the Korinos festival, accompanying singer Kiriakos Triantafyllidis. Soon after, he began participating in social events throughout Pieria. At 16, he won First Prize at the Panhellenic Artistic Competitions.

A significant milestone in his path was his meeting with Panagiotis Aslanidis, a distinguished lyra player and singer, under whom he studied and from whom he received valuable artistic and traditional influences.

From then on, he embarked on a long journey filled with performances, collaborations, and appearances at events both in Greece and abroad. He has worked with many leading artists of the Pontian music world, including Panagiotis Aslanidis, Giannis Kourtidis, Kostas Theodosiadis, Stathis Nikolaidis, Alexis Parcharidis, Dimitris Karasavvidis, Matthaios Tsahouridis, Stavros Savvidis, Kyriakos Triantafyllidis, Achilleas Vasileiadis, Christos Tsenekidis, Polios Papagiannidis, Giorgos Orfanidis, Giorgos Sofianidis, Panagiotis Theodoridis, Theofilos Poutachidis, Vasilis Topalidis, Babis Ioakeimidis, Melina Chatzikamanou, and many others.

At the same time, he has collaborated with artists of other musical genres, such as Nikos Zoidakis and Giannis Kapsalis, demonstrating his flexibility and open-minded approach to music.

His main companion in all his musical endeavors has been his brother, Babis Rafailidis, with whom he has shared the stage from their earliest artistic steps until today.

Currently, Lefteris continues to perform actively at cultural and social events, dances, festivals, and association activities both in Greece and abroad. In parallel, he passes on his knowledge to younger generations by teaching the Pontian lyra and promoting the cultural heritage of Pontos.

Outside of his musical activities, he is a graduate of the Department of Supply Chain Management at the Technological Educational Institute of Katerini. He works as a quality control and inventory management executive at the electrical materials production company “Charalambidis S.A.”

He is married to Eleni Doulia, and together they have two children, Kiriakos and Anna.

 

 

ThePontians.com - Lefteris Rafailidis 

 

 Χαράλαμπος Παταρίδης (Χουσεϊν)
Charalampos Pataridis (Housein)

 

 

Ο Χαράλαμπος Παταρίδης, γνωστός σε όλους ως «Χουσεΐν», υπήρξε ένας από τους πιο αγαπητούς λυράρηδες και κατασκευαστές λύρας του Δήμου Ελλησπόντου Κοζάνης. Γεννημένος με καταγωγή από το χωριό Μελιανάντων του Χαψίκιοι, έζησε με την οικογένειά του στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης και αφιέρωσε τη ζωή του στην ποντιακή μουσική παράδοση. Έφυγε από τη ζωή την Τρίτη 13 Μαρτίου 2012, σε ηλικία μόλις 58 ετών.

Ο Χουσεΐν δεν ήταν ευρέως γνωστός στο πανελλήνιο ποντιακό κοινό, όμως η αγάπη που έτρεφαν για εκείνον οι συντοπίτες και φίλοι του αποτυπώθηκε στο πλήθος των δύο χιλιάδων ανθρώπων που τον συνόδευσαν στο τελευταίο του ταξίδι. Ήταν ο λυράρης που ποτέ δεν έλεγε «όχι» σε ένα μουχαπέτ’, ακόμη κι όταν η υγεία του τον δοκίμαζε. Με απλότητα και παραδοσιακό ύφος έπαιζε «χαψικιεέτ’κα», ενώ η βαθιά του γνώση για την τέχνη της λύρας φανερωνόταν ακόμη και στον τρόπο που μιλούσε για την επιλογή του ξύλου για την κατασκευή του οργάνου.

Η ζωή του ήταν γεμάτη στιγμές που άφησαν ανεξίτηλο αποτύπωμα. Το 2009 έπαιξε λύρα στη Λιβερά στην πρώτη αναβίωση των Μωμόερων και τον ίδιο χρόνο ανέβηκε το μονοπάτι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, φορώντας τα ζίπκας, παίζοντας λύρα και τραγουδώντας. Ξεχώριζε για το ποντιακό του χιούμορ, τον αυτοσαρκασμό, το χαμόγελο και την καθαρότητα του βλέμματός του.

Παρά την υπόσχεσή του να επιστρέψει στον Πόντο το 2013 μαζί με τον αδελφό του από την Αυστραλία, δεν πρόλαβε να την τηρήσει. Ωστόσο, λίγες ημέρες πριν φύγει από τη ζωή, αποχαιρέτησε τον τόπο του με ένα παρατεταμένο μουχαπέτ’ που κράτησε μία ολόκληρη εβδομάδα, γεμίζοντας τα χωριά με τραγούδι και λύρα. Στα λόγια του ζητούσε να μη θρηνήσουν για εκείνον, αλλά να τον τιμήσουν με κεμεντζέδες και τραγούδια.

Η μνήμη του Χαράλαμπου Παταρίδη, του Λάμπου ασ’ οι Παταράντας ή Λάμπη τη Ρουσσάβας, παραμένει ζωντανή ως παράδειγμα αυθεντικού λαϊκού ανθρώπου, όπως εκείνοι που ήρθαν από τον Πόντο, που έζησαν με απλότητα, γνήσιο συναίσθημα και αληθινή αγάπη για την παράδοση.

 

Charalambos Pataridis, affectionately known as “Housein,” was one of the most beloved lyra players and instrument makers of the Municipality of Ellispontos in Kozani. With roots from the village of Meliananton in Hapsikioi, he lived with his family in Agios Dimitrios, Kozani, dedicating his life to the preservation of Pontian musical tradition. He passed away on Tuesday, March 13, 2012, at the age of just 58.

Although not widely recognized across the national Pontian community, his deep impact on local society was evident in the nearly two thousand people who came to bid him farewell. Hussein was a lyra player who never refused an invitation to a muhabbet, even when his health was fragile. He played with simplicity and authenticity, in the traditional “Hapsikioi” style, and he spoke passionately about the craft of lyra-making, even down to the detail of when to cut each type of wood.

His life was filled with moments that left a lasting mark. In 2009, he played at the revival of the Momóeria in Livera and, later that year, he climbed the path of Panagia Soumela in Pontos, wearing traditional zipkas, playing his lyra, and singing. He stood out for his Pontian humor, self-irony, warm smile, and the honesty reflected in his eyes.

Although he had promised to return to Pontos in 2013 with his brother from Australia, he did not live to fulfill it. Just days before his passing, however, he said farewell to Ellispontos with a week-long muhabbet that filled the villages with music and song. In his words, he asked that people not mourn him with tears, but instead honor him with kemenche melodies and songs.

The memory of Charalambos Pataridis—Lambos of the Pataridis family, or Lampis of Roussava—remains alive as an example of an authentic folk figure, like those who once came from Pontos: people of simplicity, sincerity, and true devotion to tradition.

Source: Mirofora Efstathiadou - https://epontos.blogspot.com/2012/03/blog-post_2769.html

 

ThePontians.com - Charalampos Pataridis

 Λευτέρης Κατουρτσίδης
Lefteris Katourtsidis

 

 

Ο Λευτέρης Κατουρτσίδης ασχολείται ενεργά ως τραγουδιστής στην ποντιακή παραδοσιακή μουσική. Είναι 25 χρονών και ζει στην Αθήνα.

Η πρώτη του επαφή με τη μουσική ήταν σε ηλικία 10 ετών, όταν ξεκίνησε να παίζει νταούλι ως αυτοδίδακτος. Στα 14 του χρόνια άρχισε μαθήματα λύρας με τον Γιώργο Ατματσίδη και αργότερα με τον Γιάννη Χατζαρίδη.

Το τραγούδι μπήκε στη ζωή του σχεδόν τυχαία, καθώς στα παρακάθ δεν τραγουδούσε κανείς, και έτσι ‘‘αναγκάστηκε’’ να ερμηνεύει ο ίδιος κάποια τραγούδια.

Χρόνια αργότερα έκανε μια παύση δύο χρόνων, αλλά το 2022 ξεκίνησε ξανά πιο ενεργά και επαγγελματικά ως τραγουδιστής, συνεχίζοντας μέχρι και σήμερα.

 

Lefteris Katourtsidis is actively engaged as a singer in Pontian traditional music. He is 25 years old and lives in Athens.

His first contact with music came at the age of 10, when he began teaching himself to play the daouli (drum). At the age of 14, he started lyra lessons with Giorgos Atmatsidis and later with Giannis Chatzaridis.

Singing entered his life almost by chance, as during traditional gatherings (parakath), no one would sing, so he “was forced” to perform some songs himself.

Years later, he took a two-year break, but in 2022 he returned more actively and professionally as a singer, continuing to this day.

 

 ThePontians.com - Lefteris Katourtsidis 

 Παύλος Παυλίδης - 
Pavlos Pavlidis

 

 

Ο Παύλος Παυλίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 14 Αυγούστου 1996 και η καταγωγή του κρατά από τη Μικρόπολη Δράμας. Από μικρή ηλικία μεγάλωσε μέσα σε περιβάλλον με έντονα πολιτιστικά στοιχεία, γεγονός που συνέβαλε στη διαμόρφωση της αγάπης του για την παράδοση.

Η ουσιαστική του επαφή με τη μουσική ξεκίνησε στην ηλικία των 16 ετών, όταν μαθήτευσε στην ποντιακή λύρα κοντά στον Παναγιώτη Κογκαλίδη. Από τότε, η λύρα έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της καλλιτεχνικής του πορείας και της προσωπικής του έκφρασης.

Σήμερα ζει στην Πολίχνη Θεσσαλονίκης και συνεχίζει με συνέπεια και αφοσίωση την πορεία του στην ποντιακή μουσική παράδοση, συμμετέχοντας ενεργά σε εκδηλώσεις και συμβάλλοντας στη διατήρηση και διάδοση της πολιτιστικής κληρονομιάς του Πόντου.

 

Pavlos Pavlidis was born in Thessaloniki on August 14, 1996, with family roots in Mikropoli, Drama. Growing up in a culturally rich environment, he developed a deep appreciation for tradition from an early age.

His musical journey began at the age of 16, when he started studying the Pontian lyra under the guidance of Panagiotis Kogkalidis. From that moment on, the lyra became a vital part of his artistic path and a means of personal expression.

Today, he resides in Polichni, Thessaloniki, and remains dedicated to the Pontian musical tradition. Through his active participation in cultural events and performances, he contributes to preserving and promoting the heritage of Pontic music for future generations.

 

ThePontians.com - Pavlos Pavlidis

 

 Γιώργος Τσιφτελίδης
Giorgos Tsiftelidis

Ο Γιώργος Τσιφτελίδης γεννήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 1988 στις Σέρρες και μεγάλωσε στην Αναγέννηση Σερρών, ένα αμιγώς ποντιακό χωριό. Η οικογένειά του κατάγεται από το Καρς, με ρίζες στο Χαραμί Βαρτάν και στην πόλη του Καρς.

Σε ηλικία 8 ετών ξεκίνησε να μαθαίνει ποντιακή λύρα με δασκάλους τον Λάζαρο Ιωαννίδη και τον Φάνη Κουρουκλίδη. Στα 9 του χρόνια φοίτησε στη Σχολή «Τσαϊκόφσκι» στις Σέρρες, όπου σπούδασε θεωρία μουσικής, solfège, dictée, μορφολογία και ιστορία μουσικής, ενώ συμμετείχε στη χορωδία της σχολής. Το 2005 απέκτησε πτυχίο Αρμονίας.

Από μικρή ηλικία συμμετείχε σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, ενώ στα 10 του χρόνια άρχισε τη δραστηριότητά του στον ποντιακό χώρο μέσα από συλλόγους της περιοχής. Στα 11 του ξεκίνησε να τραγουδά και να παίζει λύρα σε κοινωνικές εκδηλώσεις (γάμους, αρραβώνες κ.ά.), συνεργαζόμενος με πολλούς καλλιτέχνες της ποντιακής μουσικής. Έχει εμφανιστεί σε εκδηλώσεις και φεστιβάλ τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, όπως στην Κύπρο, τη Βουλγαρία, την Τουρκία – Πόντο, τη Ρουμανία, τη Γερμανία και τη Σουηδία.

Το 2008 κυκλοφόρησε το άλμπουμ Τη Καρσί’ τραγωδίας σε συνεργασία με τον Μπάμπη Κεμανετζίδη και με τη φιλική συμμετοχή του Αλέξη Παρχαρίδη. Το 2016 παρουσίασε πέντε νέα τραγούδια στο προσωπικό του κανάλι στο YouTube, εκ των οποίων τα τέσσερα ήταν δικές του μελοποιήσεις. Το 2023 ακολούθησε η δουλειά Live Ποντιακά στο YouTube, ενώ το 2024 παρουσίασε το έργο Αμαρτία ασ σον Θεόν.

Από το 2017 ζει στη Σουηδία με την οικογένειά του, όπου συνεχίζει τη μουσική του πορεία. Εμφανίζεται σε εκδηλώσεις στη Σουηδία και την Ελλάδα, ενώ παράλληλα δημιουργεί νέο υλικό που παρουσιάζει μέσα από το προσωπικό του κανάλι στο YouTube. Από το 2024 φοιτά στο Royal College of Music in Stockholm (Kungliga Musikhögskolan i Stockholm), το κορυφαίο μουσικό πανεπιστήμιο της Σουηδίας, όπου μελετά μουσικές παραδόσεις από όλο τον κόσμο, εμπλουτίζοντας τη δημιουργική του πορεία και συνδέοντας την ποντιακή μουσική με διεθνείς επιρροές.

Giorgos Tsiftelidis was born on September 4, 1988, in Serres and grew up in Anagennisi, Serres, a village with a purely Pontian character. His family hails from Kars, with roots in Harami Vartan and the city of Kars.

At the age of 8, he began learning the Pontian lyra under the guidance of Lazaros Ioannidis and Fanis Kourouklidis. At 9, he attended the “Tchaikovsky” School in Serres, where he studied music theory, solfège, dictée, morphology, and music history, while also participating in the school’s choir. In 2005, he received a diploma in Harmony.

From a young age, he participated in cultural events, and by the age of 10 he was already active in the Pontian community through local associations. At 11, he began singing and playing the lyra at social gatherings such as weddings and engagements, collaborating with many established artists of Pontian music. He has since performed at events and festivals both in Greece and abroad, including Cyprus, Bulgaria, Turkey – Pontos, Romania, Germany, and Sweden.

In 2008, he released the album Ti Karsi’ Tragoudias in collaboration with Babis Kemanetzidis and with the guest participation of Alexis Parcharidis. In 2016, he shared five new songs on his personal YouTube channel, four of which were his own compositions. This was followed in 2023 by Live Pontiaka on YouTube, and in 2024 he presented the work Amartia as son Theon.

Since 2017, he has been living in Sweden with his family, where he continues his musical career. He performs at events in both Sweden and Greece, while also creating new material which he shares through his personal YouTube channel. Since 2024, he has been studying at the Royal College of Music in Stockholm (Kungliga Musikhögskolan i Stockholm), Sweden’s leading music university, where he explores musical traditions from around the world, enriching his creative journey and connecting Pontian music with international influences.

ThePontians.com - Giorgos Tsiftelidis

 Θέμης Ιακωβίδης
Themis Iakovidis

 

Ο Ευθύμιος (Θέμης) Ιακωβίδης γεννήθηκε στα Κάτω Πορόια Σερρών και υπήρξε ένας από τους τελευταίους μεγάλους ερμηνευτές της ποντιακής μουσικής παράδοσης. Αφοσιωμένος στην τέχνη του τραγουδιού, άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στο ποντιακό καλλιτεχνικό στερέωμα. Έφυγε από τη ζωή στις 14 Φεβρουαρίου 2021, αφήνοντας πίσω του μια πλούσια μουσική κληρονομιά.

Κατά τη διάρκεια της πορείας του συνεργάστηκε με σπουδαίους καλλιτέχνες της δεύτερης γενιάς της ποντιακής μουσικής, όπως τον Γώγο Πετρίδη, τον Κωστίκα Τσακαλίδη, τον Γιάννη Τσανάκαλη και τον Λάμπη Αναστασιάδη, ενώ δεν δίστασε να συνεχίσει το έργο του και με νεότερους μουσικούς, ανάμεσά τους ο Φάνης Κουρουκλίδης. Η ιδιαίτερη φωνή του, το πάθος και η αυθεντικότητα της ερμηνείας του τον κατέστησαν αγαπητό και σεβαστό σε καλλιτέχνες και κοινό.

Η απώλειά του συγκίνησε βαθιά τον ποντιακό καλλιτεχνικό κόσμο και την ευρύτερη κοινότητα. Συνάδελφοι και φίλοι μίλησαν με συγκίνηση για τον χαρακτήρα του, τη φιλοξενία του και την αγάπη του για τη μουσική και την παράδοση. Ο Φάνης Κουρουκλίδης τον αποκάλεσε «πατέρα» και ευχαρίστησε για τα χρόνια συνεργασίας και φιλίας τους, ενώ ο Χαράλαμπος Αμανατίδης τον χαρακτήρισε «Ακρίτα Τραγωδάνο», έναν αγωνιστή που παρέμεινε πιστός στην παράδοση μέχρι το τέλος. Ο Πάνος Ηλιάδης θυμήθηκε τις βραδιές που τον συνόδευσε με τη λύρα του και τόνισε την ένταση και το πάθος της φωνής του.

Ο Θέμης Ιακωβίδης υπήρξε ένας απλός, εργατικός άνθρωπος με πλούσια καρδιά και αισθήματα, που μέσα από το τραγούδι του μετέφερε τις αξίες και τα βιώματα του ποντιακού ελληνισμού. Θα μείνει στη μνήμη ως ένας βάρδος της ποντιακής μουσικής, που συνέδεσε γενιές καλλιτεχνών και φίλων της παράδοσης με τη φωνή και την ψυχή του.

Efthimios (Themis) Iakovidis was born in Kato Porroia, Serres, and was one of the last great interpreters of the Pontian musical tradition. Deeply devoted to the art of song, he left an indelible mark on the Pontian artistic stage. He passed away on February 14, 2021, leaving behind a rich musical legacy.

Throughout his career, he collaborated with renowned second-generation Pontian artists such as Gogo Petridis, Kostikas Tsakalidis, Giannis Tsanakalis, and Lampis Anastasidis, while also working with younger musicians including Fanis Kourouklidis. His unique voice, passion, and authenticity made him beloved and respected by both fellow artists and audiences.

His passing was deeply felt across the Pontian artistic world and the wider community. Colleagues and friends spoke with emotion about his character, his warm hospitality, and his love for music and tradition. Fanis Kourouklidis called him a “father” and expressed gratitude for their years of collaboration and friendship, while Charalambos Amanatidis described him as an “Akritas Tragoudanos,” a fighter who remained faithful to tradition until the very end. Panos Iliadis remembered the evenings he accompanied him with his lyra and highlighted the power and passion of his singing.

Themis Iakovidis was a humble, hardworking man with a generous heart and deep feelings, who through his music conveyed the values and experiences of Pontian Hellenism. He will be remembered as a bard of Pontian music, connecting generations of artists and admirers of tradition with his voice and his soul.

 

Source: https://efxinospontos.gr/eidiseis/6991-efyge-apo-konta-mas-o-pontios-tragoudistis-themis-iakovidis

---

YouTube - Radio Trapezounta Boston - Themis Iakovidis

Ποντιακός Στίχος - Θέμης Ιακωβίδης

Μουσικό Ποντιακό Αρχείο - Θέμης Ιακωβίδης

ThePontians.com - Themis Iakovidis 

 

 Τριαντάφυλλος Πουρσανίδης 
Triantafillos Poursanidis

 

 

Ο Τριαντάφυλλος Πουρσανίδης γεννήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 1950 στο Παρόχθιο Κιλκίς. Επαγγελματικά, ήταν βιοτέχνης (μαρμαράς) και διακρίθηκε για τη μακρόχρονη και ενεργή παρουσία του στην τοπική κοινωνία και τον ποντιακό πολιτισμό. Ήταν ιδρυτής και Πρόεδρος της ομάδας «Ηρακλής Αμπελοκήπων» επί 25 χρόνια, καθώς και Πρόεδρος της Α.Ε.Α. Αμπελοκήπων για 9 χρόνια.

Ως παρουσιαστής της εκπομπής «Αλησμόνητες Πατρίδες» στο κανάλι Europe 1 και ραδιοφωνικός παραγωγός στο Ράδιο «Πόντος-Λελεύω σε», φιλοξένησε σχεδόν το σύνολο των καλλιτεχνών της ποντιακής μουσικής παράδοσης, δίνοντας παράλληλα βήμα σε νέους καλλιτέχνες να παρουσιάσουν το μουσικό τους ταλέντο. Οι εκπομπές του θεωρούνται ιστορικές για τη διατήρηση και την προβολή της ποντιακής μουσικής κληρονομιάς.

Διοργάνωνε οδοιπορικά στις Αλησμόνητες Πατρίδες, καθώς και σε μοναστήρια και πόλεις της Ελλάδος, συμβάλλοντας στην πολιτιστική σύνδεση και τη μνήμη των προγόνων.

Στην πολιτική του σταδιοδρομία, εκλέχτηκε Δημοτικός Σύμβουλος στον ενιαίο Δήμο Αμπελοκήπων-Μενεμένης το 2010 και επανεξελέγη το 2014. Διετέλεσε Αντιδήμαρχος Αστικοδημοτικής Κατάστασης και Ληξιαρχείου και στο παρελθόν Αντιδήμαρχος Αθλητισμού.

Ο Τριαντάφυλλος Πουρσανίδης απεβίωσε στις 27 Σεπτεμβρίου 2025, μετά από γενναία μάχη με τον καρκίνο, λίγες μέρες μετά από τιμητική εκδήλωση που είχε οργανωθεί για να τιμηθούν τα 50 χρόνια προσφοράς του στον ποντιακό πολιτισμό και να συγκεντρωθούν χρήματα για να στηριχθεί στη μάχη που έδινε. Η προσφορά του και η αγάπη του για τον ποντιακό πολιτισμό θα μείνουν ανεξίτηλες στη μνήμη όλων.

 

Triantafillos Poursanidis was born on September 23, 1950, in Parochthio, Kilkis. Professionally, he was an artisan (marble worker) and was distinguished for his long-standing and active presence in the local community and Pontian culture. He was the founder and President of the team “Iraklis Ampelokipon” for 25 years, as well as President of A.E.A. Ampelokipon for 9 years.

As the host of the program “Unforgettable Homelands” («Αλησμόνητες Πατρίδες») on Europe 1 channel and a radio producer on Radio Pontos–Lelevo Se, he hosted almost the entire spectrum of artists from the Pontian musical tradition, while also giving young artists the opportunity to showcase their musical talent. His programs are considered historic for the preservation and promotion of Pontian musical heritage.

He organized cultural pilgrimages to the Unforgettable Homelands, as well as to monasteries and cities across Greece, contributing to cultural connection and the remembrance of ancestors.

In his political career, he was elected Municipal Councilor of the unified Municipality of Ampelokipon–Menemeni in 2010 and re-elected in 2014. He served as Deputy Mayor for Civil Status and Registry, and in the past as Deputy Mayor of Sports.

Triantafillos Poursanidis passed away on September 27, 2025, after a brave battle with cancer, just a few days after a tribute event had been organized to honor his 50 years of contributions to Pontian culture and to raise funds to support him in his struggle. His contribution and love for Pontian culture will remain indelible in everyone’s memory.

 

 ThePontians.com - Triantafillos Poursanidis

 

 Γιάννης Γκόσιος
Giannis Gkosios

 

Ο Γιάννης Γκόσιος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 3 Ιουνίου του 1989. Η καταγωγή του είναι από το Χορτερό και το Κεφαλοχώρι Σερρών. Μεγαλωμένος ωστόσο σε περιβάλλον με έντονο το ποντιακό στοιχείο, σύντομα αφομοίωσε τη διάλεκτο και τις μουσικές παραδόσεις του ποντιακού λαού. Καταλυτική ήταν η προσπάθεια των παππούδων του προς αυτή την κατεύθυνση, η καταγωγή των οποίων είναι από τα χωριά Μαντρανόι, Κοσμά και Κουστουλάντον της περιοχής Γαλίαινας του Πόντου. 

 

Giannis Gkosios was born in Thessaloniki on June 3, 1989. His family origins are from Chortero and Kefalochori in Serres. However, having grown up in an environment with a strong Pontian presence, he quickly absorbed the dialect and musical traditions of the Pontian people. Crucial to this development was the influence of his grandparents, whose roots trace back to the villages of Mantranoi, Kosma, and Koustoulanton in the Galiena region of Pontos.

 

(From the webpage gkosios.gr)

 

 

ThePontians.com - Giannis Gkosios 

  

 Πόλυς Εφραιμίδης
Polis Efraimidis

 

 

Ο Πόλυς Εφραιμίδης γεννήθηκε στο Ερεβάν της Αρμενίας και μεγάλωσε στο Κολχικό Λαγκαδά.
Από πολύ μικρή ηλικία ήρθε σε επαφή με τη μουσική, καθώς μεγάλωσε σε μια ιδιαίτερα μουσικόφιλη οικογένεια. Η πρώτη του επαφή με μουσικό όργανο και το τραγούδι έγινε στα 8 του χρόνια.

Ακολούθησαν έξι χρόνια σπουδών στην κλασική κιθάρα σε ωδεία, ενώ στην ηλικία των δεκατεσσάρων γνώρισε την ποντιακή λύρα στον Ποντιακό Σύλλογο Κολχικού. Είχε την τύχη να μεγαλώσει σε ένα χωριό με πλούσια πολιτιστική κληρονομιά και να έρθει σε επαφή με σημαντικούς εκπροσώπους της ποντιακής μουσικής, ιδιαίτερα από τα Σιμοχώρια της Τραπεζούντας, όπως ο Ανέστης και ο Νάκης Αϊβαζίδης, ο Πόλιος Σωτηριάδης, ο Γιώτης Γαβριηλίδης και πολλοί άλλοι.

Από τα πρώτα χρόνια της ενασχόλησής του με τη λύρα, ξεκίνησε να παίζει στον σύλλογο και να τραγουδάει στα παρακάθια της περιοχής. Πολύ σύντομα ακολούθησαν οι πρώτες του εμφανίσεις σε μαγαζιά και γλέντια συλλόγων.

Η πρώτη του συνεργασία με μεγάλα μαγαζιά της Θεσσαλονίκης ήρθε σε ηλικία 21 ετών, αρχικά στο ιστορικό κέντρο διασκέδασης «Αυλαία» και αργότερα στη μουσική σκηνή «Παρακάθ». Την ίδια εποχή ξεκίνησε και τα ταξίδια του στους συλλόγους της ομογένειας, κυρίως στη Γερμανία, όπου τα επόμενα χρόνια πραγματοποίησε δεκάδες εμφανίσεις, όπως και σε άλλες χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελβετία και η Κύπρος.

Εδώ και πολλά χρόνια διδάσκει ποντιακή λύρα σε ωδεία και μουσικές σχολές. Δισκογραφικά έχει συμμετάσχει ως λυράρης και τραγουδιστής σε διάφορους δίσκους, ενώ σύντομα ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει και τον προσωπικό του. Είναι επίσης μέλος της μπάντας Banda Tsimerá.

 

Polis Efraimidis was born in Yerevan, Armenia, and grew up in Kolchiko, Langadas, Greece.

From a very young age, he was introduced to music, as he was raised in a family with a deep love for it. His first contact with a musical instrument and singing came at the age of eight.

He went on to study classical guitar for six years at conservatories, and at the age of fourteen he was introduced to the Pontian lyra at the Pontian Association of Kolchiko. He was fortunate to grow up in a village with a rich cultural heritage, where he came into contact with prominent representatives of Pontian music from the Simohoria region of Trabzon, such as Anestis and Nakis Aivazidis, Polios Sotiriadis, Giotis Gavrielidis, and many others.

From the early years of his involvement with the lyra, he began performing with the association and singing at traditional parakathi gatherings in the area. Soon after, he started performing at local venues and cultural festivities.

At the age of 21, he had his first collaborations with major venues in Thessaloniki, initially at the historic entertainment center “Avlaia” and later at the music stage “Parakath.” Around the same time, he began traveling to perform for diaspora associations, especially in Germany, where he gave dozens of concerts over the following years, as well as in other countries such as Switzerland and Cyprus.

For many years now, he has been teaching the Pontian lyra in conservatories and music schools. He has also participated in various recordings as a lyra player and singer, and is currently preparing to release his first solo album. He is also a member of the band Banda Tsimerá.

 

ThePontians.com - Polis Efraimidis 

 

 Χρήστος Αραματανίδης - 
Christos Aramatanidis

 

 

Ο Χρήστος Αραματανίδης, γιος του Ιωάννη Αραματανίδη και της Δέσποινας, γεννήθηκε τον Φεβρουάριο του 1982 στην Πτολεμαΐδα, με καταγωγή από την Κουτούλα (χωριό της Ματσούκας).

Στην ηλικία των 13 ετών ξεκίνησε με το παραδοσιακό όργανο φλογέρα (πνευστό) και μέσα σε ένα βράδυ ξεχώρισε τον σκοπό «Φιλίτικο Μικρίτικο», που ήταν τότε το σουξέ της εποχής, από τους Σιμούλτς (Γιώργος Αμαραντίδης) και Αραματάν (Γιάννης Αραματανίδης). Έπειτα δραστηριοποιήθηκε και στο νταούλι, ακολουθώντας τον πατέρα του σε μεγάλους χορούς, όπως της Εύξεινου Λέσχης Κοζάνης, της Ένωσης Ποντίων Πτολεμαΐδας, καθώς και του Συλλόγου Ποντίων Φοιτητών και Σπουδαστών Θεσσαλονίκης.

Η ενασχόλησή του με το τουλούμ (αγγείο) δεν άργησε να έρθει· μέχρι σήμερα συνοδεύει σπουδαίους καλλιτέχνες της παραδοσιακής σκηνής και αποτελεί δίδυμο (ντουέτο) με τον Ιωάννη Κατωτοικίδη, με τον οποίο έχει τις περισσότερες κοινές εμφανίσεις.

Έχει εμφανιστεί ως καλεσμένος στην Αμερική (Norwalk CT) με τον Σύλλογο Ποντίων «Pontian Society Pontos of Norwalk», μαζί με τους Στάθη Αλεξανδρίδη και Δημήτριο Κοτσογλανίδη. Αξέχαστη εμπειρία για τον ίδιο παραμένει η εμφάνισή του στην πατρίδα, στον Πόντο, σε γνωστό έθιμο των Μωμόγερων. Μια ακόμη σημαντική στιγμή ήταν η συμμετοχή του σε φεστιβάλ στην Τουρκία, στην Κωνσταντινούπολη, με χορευτικά συγκροτήματα από όλο τον κόσμο.

 Ο Χρήστος Αραματανίδης μεγάλωσε σε ένα αμιγώς ποντιακό χωριό, τα Ούτσενα (Κομνηνά), με ακούσματα από τον Αποστολίκα, τον Στάθιο της Γαβριηλίνας, καθώς και από τον ίδιο τον πατέρα του, που αποτελούσε σημαντικό ποντιακό πρότυπο. Από το 2003 έως και το 2023 ασχολήθηκε με την εκμάθηση ποντιακών χορών (χοροδιδασκαλία). Πρότυπό του υπήρξε και παραμένει ο Σωκράτης Παριγορίδης.

Ζει στην Πτολεμαΐδα και είναι παντρεμένος με τη Σοφία Κατωτοικίδου. Έχουν αποκτήσει έναν γιο («Αραματάν junior»), που φέρει το όνομα του παππού του, Ιωάννη Αραματανίδη.

Υπάρχουν δύο επίσημα τραγούδια σε παραδοσιακές ποντιακές νότες, με τίτλους «Το Γέλος» και «Η Ευχήν», διαθέσιμα στο διαδίκτυο, όπου μπορεί κανείς να βρει και άλλα βίντεο/ηχογραφήσεις με τη συνοδεία του στο αγγείο. Επίσης παραδίδει μαθήματα αγγείου και φλογέρας, με μαθητές μέχρι και στην Κύπρο, είτε διαδικτυακά είτε δια ζώσης.

 

Christos Aramatanidis, son of Ioannis Aramatanidis and Despina, was born in February 1982 in Ptolemaida, with family roots in Koutoula (a village in Matsouka).

At 13 he began with the traditional flute and, in a single evening, mastered the tune “Filitiko Mikritiko,” which was a hit at the time, popularized by Simoults (Giorgos Amarantidis) and Aramatan (Giannis Aramatanidis). He then took up the daouli (drum), accompanying his father at major dance events such as those of the Efxinos Club of Kozani, the Union of Pontians of Ptolemaida, and the Association of Pontian Students in Thessaloniki.

His involvement with the tulum (aggeion—Pontian bagpipe) soon followed. To this day he accompanies leading artists on the traditional music scene and performs as a duo with Ioannis Katotoikidis, with whom he has the most joint appearances.

He has appeared as a guest in the United States (Norwalk) with the Pontian Society “Pontos" of Norwalk, together with Stathis Alexandridis and Dimitrios Kotsoglanidis. An unforgettable experience for him was performing in his ancestral homeland, Pontos, during the well-known Momogeroi custom. Another highlight was performing in Turkey, in Istanbul, at a festival featuring dance groups from around the world.

 He grew up in the distinctly Pontian village of Outsena (Komnina), exposed to artists like Apostolikas and “Stathios tis Gavriilinas,” while his own father was an important Pontian role model. From 2003 to 2023 he taught Pontian dances (dance instruction). His enduring inspiration and model is Sokratis Parigoridis.

 He lives in Ptolemaida and is married to Sofia Katotoikidou. They have a son (“Aramatan junior”), named after his grandfather, Ioannis Aramatanidis.

Two official songs in traditional Pontian style—“To Yelos” and “I Efchin”—are available online, where you can also find other videos and recordings featuring his tulum. He also offers lessons in tulum/aggeion and flute, with students as far as Cyprus, either online or in person.

 

 

ThePontians.com - Christos Aramatanidis 

 

 Δημήτρης Ιωακειμίδης
Dimitris Ioakimidis

 

 

Ο Δημήτρης Ιωακειμίδης γεννήθηκε στις 20 Μαρτίου 1988 στην Πτολεμαΐδα Κοζάνης και μεγάλωσε στους Πύργους Εορδαίας.

Από την πλευρά του πατέρα του η καταγωγή του κρατά από το χωριό Κόφτεπε-Κόφτεπελι («Πράσινος λόφος») της επαρχίας Σεβάστειας του Πόντου, ενώ από τη μητέρα του κατάγεται από τα Λιβάδια της Γαλίαινας και τη Σινώπη. Προερχόμενος από αγροτική οικογένεια, σε ηλικία δέκα ετών ξεκίνησε τα πρώτα του μαθήματα ποντιακής λύρας στην Ένωση Ποντίων Πτολεμαΐδας, με δάσκαλο τον γνωστό ως «παππού» Λαμπριανό Κοσμίδη. Στη συνέχεια μαθήτευσε δίπλα στους Μιχάλη Καλιοντζίδη, Αβραάμ Τσιτιρίδη, Κώστα Παναγιωτίδη και Τάκη Σαχινίδη.

Από νεαρή ηλικία συνόδευε χορευτικά τμήματα συλλόγων, ενώ περίπου στα 16 του χρόνια η λύρα πέρασε από χόμπι σε επάγγελμα. Συνεργάστηκε για αρκετά χρόνια με τον καταξιωμένο τραγουδιστή Χρήστο Ακριτίδη, αποκτώντας σημαντική εμπειρία και αναγνώριση. Από το 2016 μέχρι σήμερα συνεργάζεται στενά με τον φίλο και σπουδαίο τραγουδιστή Κώστα Πουτακίδη, πραγματοποιώντας εμφανίσεις σε πλήθος εκδηλώσεων, δεξιώσεων και πολιτιστικών δρώμενων, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.

 

Dimitris Ioakeimidis was born on March 20, 1988, in Ptolemaida, Kozani, and grew up in Pyrgoi, Eordaia.

On his father’s side, his roots trace back to the village of Koftepe-Koftepel (“Green Hill”) in the region of Sebastia in Pontos, while on his mother’s side, he descends from Livadia in Galiaina and Sinopi. Coming from a farming family, he began his first lessons on the Pontian lyra at the age of ten at the Union of Pontians of Ptolemaida, under the guidance of the renowned “grandfather” Lamprianos Kosmidis. He later studied alongside Michalis Kaliontzidis, Avraam Tsitiridis, Kostas Panagiotidis, and Takis Sachinidis.

From a young age, he accompanied dance groups of cultural associations, and by the age of 16 the lyra had transitioned from a hobby to a profession. He collaborated for several years with the acclaimed singer Christos Akritidis, gaining valuable experience and recognition. Since 2016, he has closely collaborated with his friend and distinguished singer Kostas Poutakidis, performing at numerous events, receptions, and cultural gatherings both in Greece and abroad.

 

 

ThePontians.com - Dimitris Ioakimidis 

 

ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ: ΗΛΙΑΣ ΤΟΚΑΤΛΙΔΗΣ - ΤΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ - ΧΡΕΟΣ ΣΗΝ ΜΑΝΑΝ (1985)

 

 Resul Dindar

Ο Ρεσούλ Ντιντάρ (Resul Dindar) (γεννημένος στις 24 Ιανουαρίου 1982 στο Χόπα, Αρτβίν, Τουρκία) είναι Τούρκος τραγουδιστής και στιχουργός λαζικής καταγωγής.

Το 2008 ίδρυσε με φίλους το μουσικό συγκρότημα Karmate, με το οποίο κυκλοφόρησε δύο άλμπουμ με τίτλους Nani και Nayino. Το 2012 αποχώρησε από το συγκρότημα για να ξεκινήσει τη δική του σόλο καριέρα.

Το πρώτο του σόλο άλμπουμ, Divane, κυκλοφόρησε το 2013 και ακολούθησαν τα Dalgalan Karadeniz (2014) και Aşk-ı Meşk (2017), καθώς και πολλά singles. Στο ρεπερτόριό του περιλαμβάνονται τραγούδια στα τουρκικά αλλά και στη λαζική, μεγκραική, γεωργιανή και χάμσιν γλώσσα, αντικατοπτρίζοντας τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής του Εύξεινου Πόντου.

Πέρα από τη μουσική του πορεία, έχει εμφανιστεί και ως ηθοποιός σε τουρκικές τηλεοπτικές σειρές και ταινίες.

---

Resul Dindar (born 24 January 1982 in Hopa, Artvin, Turkey) is a Turkish singer and songwriter of Laz descent.

In 2008, he co-founded the music group Karmate together with friends, releasing two albums titled Nani and Nayino. In 2012 he left the group to pursue a solo career.

His debut solo album, Divane, came out in 2013, followed by others such as Dalgalan Karadeniz (2014) and Aşk-ı Meşk (2017), along with many singles. His repertoire includes songs in Turkish as well as in Laz, Megrel, Georgian, and Hemşin, reflecting the cultural richness of the Black Sea region.

In addition to his music career, he has also appeared as an actor in Turkish television series and films.

ThePontians.com - Resul Dindar

 Ελένη Γότση - Eleni Gotsi

Η Ελένη Γότση γεννήθηκε στη Ξάνθη το 1999, ενώ ζει στη Θεσσαλονίκη. Σε ηλικία 5 ετών ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με τη μουσική, μαθαίνοντας μπαγλαμά και θεωρία της μουσικής στο ωδείο. Οι πρώτες της δημόσιες εμφανίσεις παίζοντας μπαγλαμά σε μικρές συναυλίες ξεκίνησαν σε ηλικία 7 ετών. Σε ηλικία 9 ετών έπαιξε και τραγούδησε μαζί με τον Αντώνη Ρέμο σε μια συναυλία του στο γήπεδο της Ξάνθης.

Το 2010 έπαιξε και τραγούδησε μαζί με τον ρεμπέτη τραγουδιστή Δημήτρη Κοντογιάννη στην Ξάνθη. Το 2014 ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με την ποντιακή λύρα. Παρόλο που η μητέρα της είναι ποντιακής καταγωγής, δεν είχε έρθει ποτέ σε επαφή τόσο με τη γλώσσα, όσο και τη μουσική. Δάσκαλοί της στην ποντιακή λύρα είναι ο Μιχάλης Καλιοντζίδης και ο Τάσος Παυλίδης.

Το 2016 έγινε μέλος στη χορωδία «ΣυνΩδηΠόροι» της Στέγης Φίλων Γραμμάτων και Τεχνών Καβάλας και τραγούδησαν στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης μαζί με την Νένα Βενετσάνου, τον Νότη Μαυρουδή και τον Γιώργο Τοσικιάν.

Το 2017 συμμετείχε στο 9ο παιδικό-εφηβικό Φεστιβάλ ποντιακών χορών παίζοντας λύρα, ενώ επίσης συμμετείχε στο αφιέρωμα που έκανε το σχολείο της στον Παντελή Θαλασσινό συνοδεύοντάς τον με την ποντιακή λύρα. Επιπλέον, εκείνη τη χρονιά συμμετείχε σε δύο μεγάλες συναυλίες στην Καβάλα με τίτλο «Αφιέρωμα στο Ρεμπέτικο» μαζί με τον Αγάθωνα Ιακωβίδη παίζοντας μπαγλαμά, και ακολούθησε η εκπομπή στην ΕΤ3 πάλι με τίτλο «Αφιέρωμα στο Ρεμπέτικο».

Αποφοίτησε από το Μουσικό Σχολείο Καβάλας και πέρασε με εισαγωγικές εξετάσεις στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, από όπου και αποφοίτησε το 2025.

Το 2019 ξεκίνησε μαθήματα κλασικού βιολιού με τον Στέφανο Σεκέρογλου και στη συνέχεια με τη Δήμητρα Κατιώνη.

Τον Μάιο του 2023 συμμετείχε παίζοντας λύρα στο τραγούδι «Ματοβαμμένη Χαραυγή» των Γιάννη και Στέφανου Δαμιανίδη συνοδεύοντας την Ελένη Βιτάλη.

Τον Σεπτέμβριο του 2023 συμμετείχε στην εκδήλωση με τίτλο «Μαυροθάλασσα Κυρά μου» της Αγγελικής Παμπουκίδου υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Θεόδωρου Κοτίδη, όπου έπαιξε λύρα συνοδεύοντας την Έλσα Μουρατίδου και τη Χριστίνα Κεμανετζίδου. Επίσης, παίζοντας μαζί με την Πελαγία Τσοπουζίδου στην ίδια συναυλία, συνόδευσαν τη Μελίνα Χατζηκαμάνου, Αντωνία Καρταγιαννίδου, Πέλα Νικολαΐδου, Νατάσα Τσακηρίδου, Αγγελική Παμπουκίδου, Ανθή Κοτίδου, Αναστασία Κοτίδου και Αλεξία Κοτίδου.

Τον Μάρτιο του 2023 ξεκίνησε μαθήματα ποντιακού τραγουδιού με τον Γιάννη Γκόσιο.

Είναι μέλος στο σύνολο εγχόρδων «Spira Minore».

Eleni Gotsi was born in Xanthi in 1999 and currently lives in Thessaloniki. At the age of five, she was first introduced to music, learning the baglamas and music theory at the conservatory. Her first public performances playing the baglamas in small concerts began at the age of seven. At the age of nine, she played and sang alongside Antonis Remos at his concert in the Xanthi stadium.

In 2010, she performed in Xanthi with the rebetiko singer Dimitris Kontogiannis. In 2014, she came into contact for the first time with the Pontian lyra. Although her mother is of Pontian descent, she had never been exposed to either the language or the music before. Her lyra teachers are Michalis Kaliontzidis and Tasos Pavlidis.

In 2016, she became a member of the choir SynOdiporoi of the House of Friends of Letters and Arts of Kavala, performing at the Thessaloniki Concert Hall together with Nena Venetsanou, Notis Mavroudis, and Giorgos Tosikian.

In 2017, she participated in the 9th Children’s and Youth Festival of Pontian Dances playing the lyra, and also took part in a tribute organized by her school to Pantelis Thalassinos, accompanying him on the Pontian lyra. That same year, she also took part in two major concerts in Kavala titled “Tribute to Rebetiko” with Agathonas Iakovidis, playing the baglamas, followed by a performance on the ERT3 TV program, also titled “Tribute to Rebetiko.”

She graduated from the Music School of Kavala and was admitted through entrance exams to the School of Fine Arts, Department of Music Studies at the Aristotle University of Thessaloniki, from which she graduated in 2025.

In 2019, she began classical violin lessons with Stefanos Sekeroglou and later with Dimitra Kationi.

In May 2023, she participated as a lyra player in the song “Matovammeni Charavgi” by Giannis and Stefanos Damianidis, accompanying Eleni Vitali.

In September 2023, she took part in the event “Mavrothalassa Kyra Mou” by Angeliki Pampoukidou, under the artistic direction of Theodoros Kotidis, where she played the lyra accompanying Elsa Mouratidou and Christina Kemanetzidou. In the same concert, together with Pelagia Tsopouzidou, she accompanied Melina Chatzikamanou, Antonia Kartagiannidou, Pela Nikolaidou, Natasa Tsakiridou, Angeliki Pampoukidou, Anthi Kotidou, Anastasia Kotidou, and Alexia Kotidou.

In March 2023, she began lessons in Pontian singing with Giannis Gosios.

She is also a member of the string ensemble Spira Minore.

ThePontians.com - Eleni Gotsi

 Χρήστος Ιωαννίδης
Christos Ioannidis

Ο Χρήστος Ιωαννίδης είναι τραγουδιστής και λυράρης του ποντιακού χώρου, έχει καταγωγή από την Κατερίνη Πιερίας και προγόνους από διαφορετικές περιοχές του Πόντου, μεταξυ αλλων Αργυρούπολη, Φάτσα κτλ.

Η συναισθηματική σύνδεση και η απόλυτη ταύτιση με την συγκεκριμένη μουσική ταυτότητα, είχε ως αποτέλεσμα την συμμετοχή του σε πολιτιστικές εκδηλώσεις σε τοπικό επιπεδο αλλά και στον ευρύτερο ποντιακό χώρο, ενω δεν έλειψαν συνεργασίες του με αξιόλογους καλλιτέχνες του ποντιακού πενταγράμμου.

Το 2019 κυκλοφόρησε τον πρώτο του δίσκο "Καρδίας Λογόπα/Λογάκια της Καρδιάς" υπό την αιγίδα και την ομορφη συνεργασια με την εταιρία Αγάντα Μουσικές Παραγωγές, ο οποίος αφιερώθηκε στην μνήμη του πατέρα του που "εφυγε" λίγους μήνες πριν κυκλοφορήσει. 

Christos Ioannidis is a singer and lyra player in the Pontic music tradition. He hails from Katerini, Pieria, with ancestral roots from various regions of Pontus, including Argyroupoli, Fatsa, and others. 

His emotional connection and complete identification with this musical identity led to his participation in cultural events both locally and across the broader Pontic community, while also collaborating with distinguished artists of the Pontic music scene.

In 2019, he released his first album “Kardias Logopa / Words of the Heart” under the auspices of Aganta Music Productions and through a beautiful collaboration with the company. The album was dedicated to the memory of his father, who passed away just a few months before its release.

ThePontians.com - Christos Ioannidis

 Παναγιώτης Στεφανίδης
Panagiotis Stefanidis

Ο Παναγιώτης Στεφανίδης γεννήθηκε στις 12 Αυγούστου 1987 στη Στουτγάρδη Γερμανίας, με καταγωγή από την Κατερίνη. Είναι ποντιακής καταγωγής και από τους δύο γονείς· ο πατέρας του, Πολύκαρπος Στεφανίδης, κατάγεται από την Ορντού του Πόντου, ενώ η μητέρα του, Ευτυχία Στεφανίδου, από τη Φάτσα.

Σε ηλικία 8 ετών ξεκίνησε τα πρώτα του μαθήματα με τον τότε δάσκαλο Γιώργο Πασχαλίδη και στη συνέχεια συνέχισε τα μαθήματα λύρας με τον Σάββα Λαζαρίδη. Συνεργάστηκε με διάφορους συλλόγους της Στουτγάρδης, όπως τον Σύλλογο και Περιχώρων «Η Ρωμανία», τους «Αργοναύτες» Βαϊμπλίνγκεν, τον σύλλογο Βερνάου και πολλούς άλλους.

Το 2006 επέστρεψε μόνιμα στην Ελλάδα ως στρατιωτικός, όπου υπηρέτησε για 15 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου συνεργάστηκε στην Κομοτηνή με τον «Εύξεινο Πόντο Κομοτηνής».

Στη συνέχεια παραιτήθηκε από το στρατό και εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κατερίνη, όπου συνεργάζεται με τον Σύλλογο «Παναγία Σουμελά Κατερίνης», τον Σύλλογο Περίστασης και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Σιδηροδρομικού Σταθμού.

Το 2019 συμμετείχε στο τραγούδι και βιντεοκλίπ «Τα Μαντήλια» μαζί με τον Αλέξη Παρχαρίδη και τον Χρήστο Ιωαννίδη.

Τρέφει ιδιαίτερη αγάπη και σεβασμό στον αείμνηστο Γεωργούλη Λαφαζανίδη.

Panagiotis Stefanidis was born on August 12, 1987, in Stuttgart, Germany, with family origins from Katerini. He is of Pontian descent from both parents: his father, Polykarpos Stefanidis, from Ordu, and his mother, Eftychia Stefanidou, from Fatsa.

At the age of eight, he began his first lessons with his teacher at the time, Giorgos Paschalidis, and later continued his lyra studies under Savvas Lazaridis. Over the years, he collaborated with various Pontian cultural associations in Stuttgart, including “Romania” of Stuttgart and surrounding areas, “Argonautes” of Waiblingen, the association of Vernau, and many others.

In 2006, he returned permanently to Greece, serving for 15 years in the military. During that period, he collaborated in Komotini with the association “Efxinos Pontos Komotinis.”

After resigning from the army, he settled permanently in Katerini, where he now works with the associations “Panagia Soumela of Katerini,” Peristasi, and Stathmos.

In 2019, he participated in the song and music video Ta Mantilia alongside Alexis Parcharidis and Christos Ioannidis.

He holds a special admiration and deep respect for the late Giorgoulis Lafazanidis.

ThePontians.com - Panagiotis Stefanidis

 Παναγιώτης Βελονάς
Panagiotis Velonas

Ο Παναγιώτης Βελονάς γεννήθηκε κ μεγάλωσε στην Θέρμη Θεσσαλονίκης το 1982 από Πόντιους γονείς (Ιωάννης- Αγγελική) με καταγωγή από Αργυρούπολη, Τραπεζούντα και Πλάτανα. Άρχισε να μαθαίνει λύρα μόνος του στα 9 του χρόνια με αφορμή μια λύρα που υπήρχε στο σπίτι με την οποία προσπάθησε να μάθει να παίζει ο πατέρας του. Τελικά έμαθα ο γιος και όχι ο πατερας! Αργότερα έκατσε στο σκαμνί του μαθητή λύρας , στον μεγάλο Τάκη Σαχινίδη. 

Είναι πτυχιούχος μηχανολόγος μηχανικός της αντίστοιχης σχολής του Τ.Ε.Ι. Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης όπου και διετέλεσε ο κυρίως λυράρης του Συλλόγου Ποντίων Σπουδαστών το διάστημα 2000-2004 όταν και τελείωσε τις σπουδές του. Είναι μεγαλωμένος στον σύλλογο Παναγία Σουμελά Θέρμης όπου ξεκίνησε ως χορευτής και συνέχισε ως και σήμερα ως λυράρης του συλλόγου. Έχει συνεργαστεί σε διάφορες εκδηλώσεις με πολλούς τραγουδιστές και παλαιότερα εμφανιζόταν στο νυχτερινό κέντρο Αυλαία στην Θεσσαλονίκη. 

Σήμερα ασχολείται επαγγελματικά με αυτό που έχει σπουδάσει καθώς έχουν με τον πατέρα του και τον αδερφό του εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο του αυτοκινήτου (γενικό συνεργείο- εισαγωγές και εμπορία ανταλλακτικών αυτοκινήτων).

Panagiotis Velonas was born and raised in Thermi, Thessaloniki in 1982 to Pontian parents, Ioannis and Angeliki, with family origins from Argyroupoli, Trabzon, and Platana. He began learning the lyra on his own at the age of nine, inspired by a lyra that existed in the family home, which his father had once tried to learn. In the end, it was the son who learned, not the father! Later, he became a formal student of the distinguished lyra teacher, Takis Sachinidis.

He holds a degree in Mechanical Engineering from the Technological Educational Institute (T.E.I.) of Eastern Macedonia and Thrace, where he also served as the main lyra player of the Pontian Students’ Association during the years 2000–2004, when he completed his studies. He was raised within the Panagia Soumela Association of Thermi, where he started as a dancer and has continued to this day as the association’s lyra player. He has collaborated in various events with many singers and in the past performed at the music venue “Avlaia” in Thessaloniki.

Today, he works professionally in his field of study as he, together with his father and his brother, run a family business in the automotive sector (general repair shop – import and trade of car parts).

ThePontians.com - Panagiotis Velonas

 Κώστας Ι. Απαζίδης - Νίκος Ι. Απαζίδης
Kostas I. Apazidis - Nikos I. Apazidis

Ο Κώστας Απαζίδης και ο Νίκος Απαζίδης ανήκουν στη νέα γενιά Ποντίων μουσικών στην Αμερική. Με ρίζες από τον Άγιο Λουκά Πέλλας, το Μεσημέρι Θεσσαλονίκης και το Πρωτοχώρι Κοζάνης, συνεχίζουν με περηφάνια μια παράδοση που τους εμπνέει και καθοδηγεί τη μουσική τους πορεία.

Δεν είναι μόνο άξιοι τραγουδιστές και οργανοπαίκτες της ποντιακής μουσικής. Οι δύο αδελφοί είναι επίσης ταλαντούχοι κατασκευαστές, δημιουργώντας με μεράκι και αυθεντικότητα λύρες και νταούλια. Η στενή τους σχέση με τον ποντιακό πολιτισμό ενισχύθηκε και μέσα από τη μακροχρόνια συμμετοχή τους σε χορευτικά συγκροτήματα ποντιακών συλλόγων.

Με καθοδήγηση από τον θείο τους, Νίκο Απαζίδη, στη μουσική και στην οργανοποιία, καθώς και από τον δάσκαλό τους στη λύρα, Χρήστο Τικταπανίδη, ο Κώστας και ο Νίκος εξελίχθηκαν σε άξιους συνεχιστές της ποντιακής παράδοσης. Σήμερα, μεταλαμπαδεύουν το ποντιακό πνεύμα στην Αμερική, εμπνέοντας τις νεότερες γενιές με τη μουσική και τον πολιτισμό των προγόνων τους.

Kostas Apazidis and Nikos Apazidis represent the new generation of Pontian musicians in the United States. With family roots in Agios Loukas (Pella), Mesimeri (Thessaloniki), and Protohori (Kozani), they carry a proud heritage that inspires their art.

Both brothers are not only talented performers who sing and play traditional Pontian music, but they are also skilled instrument makers, crafting authentic lyras and daoulis with dedication and care. Their deep connection to Pontian culture is further reflected in their many years of involvement with Pontian society dance groups, where they gained extensive knowledge of traditional dance.

Guided by their uncle, Nikos Apazidis, in both music and instrument craftsmanship, and mentored by their lyra teacher, Christos Tiktapanidis, Kostas and Nikos have grown into worthy bearers of the Pontian legacy. Today, they continue to keep the tradition alive, inspiring new generations in America with the timeless spirit of Pontian music and culture.

ThePontians.com - Kostas I. Apazidis

ThePontians.com - Nikos I. Apazidis

 Νίκος Κ. Απαζίδης
Nikos K. Apazidis

Ο Νίκος Απαζίδης , του Κωνσταντίνου (Κόκιας) και της Παρθένας (το γένος Αμανατίδου), γεννήθηκε το 1964 στον Άγιο Λουκά Πέλλας, με καταγωγή από τη Ματσούκα του Πόντου. Ο παππούς του από τη μητέρα του, Γιάννης Αμανατίδης (Χ̌υμούλτς), υπήρξε λυράρης στο χωριό Πρωτοχώρι Κοζάνης. Μετά την ολοκλήρωση του δημοτικού σχολείου, μετέβη με την οικογένειά του στη Βοστώνη των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου αποφοίτησε από το γυμνάσιο και το λύκειο. Στη συνέχεια σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και απέκτησε πτυχίο Bachelor's στο Πανεπιστήμιο Northeastern της Βοστώνης.

Κατά τη φοίτησή του στο γυμνάσιο ξεκίνησε μαθήματα κλαρίνου και συμμετείχε σε σχολικές εκδηλώσεις και οικογενειακά γλέντια, μαζί με τον ξάδερφό του, Μάρκο Απαζίδη, ο οποίος έπαιζε ακορντεόν. Παράλληλα ασχολήθηκε με την κιθάρα και το πιάνο, διευρύνοντας τις μουσικές του γνώσεις. Μαζί με τα ξαδέλφια του, Μάρκο και Γιάννη Απαζίδη, ίδρυσαν την ορχήστρα «Νέα Γενιά» και αργότερα το συγκρότημα «Οι Μακεδόνες». Στη μουσική τους πορεία συνεργάστηκαν με τους Στηβ Πεσιρίδη, Χρήστο Τικταπανίδη, και Σταύρο Πετρίδη (γιο του Γώγου Πετρίδη), πραγματοποιώντας εκατοντάδες εμφανίσεις σε εκδηλώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά.

Με την έναρξη της ενασχόλησης των ανιψιών του, Κώστα και Νίκου Απαζίδη, με την ποντιακή λύρα υπό τη διδασκαλία του Χρήστου Τικταπανίδη, ο ίδιος αφιερώθηκε στην τέχνη της οργανοποιίας. Κατασκευάζοντας αρχικά αρκετά όργανα, στη συνέχεια μετέδωσε την τεχνογνωσία του στα ανίψια του, με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν πλήθος ποντιακών λυρών και νταουλιών, τόσο για προσωπική χρήση όσο και για άλλους μουσικούς.

Ο Νίκος Απαζίδης παραμένει μέχρι σήμερα ενεργός μουσικός. Eίναι Ιδρυτής, Ανώτερος Συνέταίρος και Διευθυντής Τεχνολογίας (CTO) της εταιρείας Eos Systems, η οποία ειδικεύεται στις Υπηρεσίες Πληροφορικής και στη Συμβουλευτική Πληροφορικής.

Nikos Apazidis , son of Konstantinos (Kokias) and Parthena (Amanatidou) Apazidis, was born in 1964 in Agios Loukas, Pella, Greece, with family roots from Matsouka in Pontos (Turkey). His maternal grandfather, Giannis Amanatidis (known as “Shimoults”), was a lyra player in the village of Protochori, Kozani. After completing elementary school, Nikos moved with his family to Boston, USA, where he graduated from both middle and high school. He later studied Electrical Engineering and obtained a Bachelor's Degree from Northeastern University.

During his high school years, he began clarinet lessons and participated in school events and family gatherings, performing alongside his cousin, Mark Apazidis, who played the accordion. At the same time, he also studied guitar and piano, further expanding his musical knowledge. Together with his cousins, Mark and Giannis Apazidis, he founded the orchestra “Nea Genia” (“New Generation”) which was later named “Oi Makedones” (“The Macedonians”). Nikos collaborated with Giannis Apazidis, Steve Pesiridis, Christos Tiktapanidis, and Stavros Petridis (son of Gogos Petridis), performing at hundreds of events in the United States and Canada.

When his nephews, Kostas and Nikos Apazidis, began learning the Pontian lyra under the guidance of Christos Tiktapanidis, he became dedicated to the art of instrument making. After building several instruments himself, he passed on his knowledge to his nephews, leading them to create numerous Pontian lyras and daoulis (traditional drums), both for personal use and for other musicians.

Nikos Apazidis remains an active musician to this day. He is the Founder, Senior Partner, and Chief Technology Officer (CTO) of Eos Systems, a company specializing in IT Services and IT Consulting.

ThePontians.com - Nikos Apazidis