Χρήστος Ναβροζίδης
Christos Navrozidis

Ο Χρήστος Ναβροζίδης γεννήθηκε στην Αθήνα και γαλουχήθηκε από τις πλούσιες μουσικές παραδόσεις του Πόντου και της Θράκης. Ο πατέρας του κατάγεται από τα Κοτύωρα του Πόντου, συγκεκριμένα από τη Φάτσα, ενώ η μητέρα του από το Αρίστηνο της Αλεξανδρούπολης. Οι γονείς του πατέρα του γεννήθηκαν στον Καύκασο και ήρθαν στην Ελλάδα το 1965 ως πρόσφυγες από το Καζακστάν, ενώ οι γονείς της μητέρας έχουν ρίζες από την Μικρά Ασία.

Η ενασχόληση του με τη μουσική ξεκίνησε σε πολύ μικρή ηλικία, καθώς ο παππούς του από την Θράκη του έκανε δώρο ένα μικρό νταουλάκι, δίνοντάς του το έναυσμα για να αγαπήσει τη μουσική παράδοση.

Σε ηλικία των 8 ετών, ξεκίνησε μαθήματα ποντιακής λύρας στο Δημοτικό Ωδείο Αγίας Βαρβάρας, υπό την καθοδήγηση του Ηλία Υφαντίδη. Η μαθητεία του ήταν καθοριστική, και η σχέση μεταξύ τους εξελίχθηκε σε κάτι πιο προσωπικό, όπως αυτή του πατέρα και του γιου, αφού ο δάσκαλoς του τον μύησε στην ποντιακή κουλτούρα και συνείδηση, διατηρώντας μαζί του άριστες σχέσεις μέχρι σήμερα.

Σε ηλικία 14 ετών, εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε κοινό, παίζοντας στο πανηγύρι της Μουσικοχορευτικής Εστίας Ποντίων και Φίλων Αιγάλεω "Ο Καύκασος". Από εκείνη τη στιγμή, ακολούθησαν πολλές παραστάσεις και εμφανίσεις σε συλλόγους και εκδηλώσεις της Αττικής, όπως τον Σύλλογο Ποντίων Φοιτητών Νομού Αττικής και άλλους πολιτιστικούς συλλόγους.

Συμμετοχή σε πολλές μουσικές εκδηλώσεις και φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό, που αναδεικνύουν την ποντιακή μουσική κληρονομιά. 

Μερικές από τις σημαντικότερες συμμετοχές του είναι:

• Πανελλαδικό Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών
• Συμμετοχές σε σεμινάρια και εκδηλώσεις σε Γαλλία, Κύπρο και Ελλάδα
• Συμμετοχή στις εκδηλώσεις μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου στην Πλατεία Συντάγματος
• Αποκαλυπτήρια μνημείου για τον Ποντιακό Ελληνισμό στην Πλατεία Αλεξάνδρας στον Πειραιά
• Συμμετοχή στο "Οδοιπορικό της Ελληνικής Παράδοσης με τη UNESCO"
• Συμμετοχή σε διεθνή διαγωνισμό χορωδιών στο Μέγαρο Μουσικής  Καλαμάτας και Θεσσαλονίκης

Έχει συνεργαστεί με αρκετούς καλλιτέχνες του ποντιακού και παραδοσιακού χώρου.

Η συνεργασία του με τον διεθνή συνθέτη Βαγγέλη Παπαθανασίου ξεχωρίζει, στην εκδήλωση "The Thread", όπου η λύρα του ακούστηκε παγκοσμίως. Η παράσταση ταξίδεψε ανα τον κόσμο και η λύρα του ήχησε σε μεγάλα θέατρα όπως το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Ωδείο Ηρώδου Αττικού-Ηρώδειο και άλλα διεθνή θέατρα. Εκεί η μουσική του συνδύασε την παράδοση με τη σύγχρονη εποχή.

Ο Χρήστος είναι ενεργό μέλος και λυράρης σε τέσσερα σημαντικά ποντιακά σωματεία της Αττικής, με τα οποία συμμετέχει σε πλήθος μουσικοχορευτικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων:

• Μουσικοχορευτική και Πνευματική Εστία Ποντίων και Φίλων Αιγάλεω "Ο Καύκασος"
• Σύλλογος Ποντίων Χαϊδαρίου "Η Ποντιακή Λύρα"
• Ένωση Ποντίων Αιγάλεω
• Σύλλογος Ποντίων Ελευσίνας "Νέα Τραπεζούντα

Ο Χρήστος Ναβροζίδης προσπαθεί να διατηρήσει και να προβάλει την αυθεντική ποντιακή μουσική, ενώ ταυτόχρονα προσθέτει το προσωπικό του στυλ στις ερμηνείες του, ενσωματώνοντας νέες προσεγγίσεις, επιδιώκοντας να κρατά αυτούσια τη μουσική παράδοση.

Το πάθος του για τη μουσική του Πόντου τον οδηγεί συνεχώς να εξελίσσει τη δουλειά του,

ενώ επιδιώκει να διατηρήσει ζωντανή την ποντιακή κουλτούρα μέσα από τη μουσική του.

Christos Navrozidis was born in Athens and was nurtured by the rich musical traditions of Pontos and Thrace. His father hails from Kotyora in Pontos, specifically from Fatsa, while his mother comes from Aristino in Alexandroupolis. His paternal grandparents were born in the Caucasus and came to Greece in 1965 as refugees from Kazakhstan, while his maternal grandparents have roots in Asia Minor.

His involvement with music began at a very young age, when his grandfather from Thrace gave him a small drum as a gift—sparking his love for traditional music.

At the age of 8, he began studying the Pontian lyra at the Municipal Conservatory of Agia Varvara under the guidance of Ilias Yfantidis. This mentorship proved pivotal; their relationship evolved into one resembling that of father and son, as his teacher introduced him deeply to Pontian culture and identity—ties that remain strong to this day.

At age 14, he made his first public appearance performing at the festival of the Music and Dance Center of Pontians and Friends of Aigaleo “The Caucasus.” Since then, he has appeared in numerous performances and events organized by Pontian and cultural associations throughout Attica, including the Association of Pontian Students of Attica and many others.

Christos has participated in many musical events and festivals in Greece and abroad, showcasing the richness of Pontian musical heritage.

Some of his most notable appearances include:

• The Panhellenic Festival of Pontian Dances
• Music seminars and cultural events in France, Cyprus, and Greece
• Commemorative events for the Genocide of the Greeks of Pontos at Syntagma Square
• Unveiling of the Monument for Pontian Hellenism at Alexandra Square in Piraeus
• Participation in The Journey of Greek Tradition with UNESCO
• International Choir Competitions at the Kalamata and Thessaloniki Concert Halls

He has collaborated with many artists in the Pontian and broader traditional music scene.

A highlight of his career was his collaboration with the world-renowned composer Vangelis Papathanassiou (Vangelis) in the production “The Thread,” where his lyra was heard by audiences around the world. The performance toured internationally, bringing his lyra to prestigious stages such as the Ancient Theatre of Epidaurus, the Athens and Thessaloniki Concert Halls, the Herodus Atticus Odeon, and other major venues. In these performances, his music bridged tradition with the modern era.

Christos is an active member and lyra player in four major Pontian associations in the Attica region, taking part in numerous cultural and musical events:

• Music, Dance and Cultural Center of Pontians and Friends of Aigaleo “The Caucasus”
• Pontian Association of Chaidari “The Pontian Lyra”
• Union of Pontians of Aigaleo
• Pontian Association of Elefsina “Nea Trapezounta”

Christos Navrozidis strives to preserve and promote authentic Pontian music while adding his personal touch to his performances. He integrates new approaches without compromising the essence of tradition, aiming to keep the Pontian musical legacy alive. His deep passion for the music of Pontos continuously drives his artistic growth and his mission to keep Pontian culture vibrant through his music.

ThePontians.com - Christos Navrozidis